Historia Cechu

Pierwsze informacje o rzemiośle czerpiemy już z historii świata antycznego. Wtedy to powstały wśród społeczności trudniącej się wytwórczością zalążki przyszłych zrzeszeń. Silniejsze organizacje, zwane gildiami i cechami, znane są od średniowiecza. Ich początki to - na terenach polskich ok. XIII w.: Wrocław i Kraków. Nasz Cech nie może pochwalić się aż tak wielowiekową historią, jednak kultywowane przez nas tradycje i staromiejska siedziba naszego Cechu  – „Domu Kata” - nieco przybliżają i pozwalają odczuć klimat tych dawnych czasów.

 Nasz Cech - Cech Rzemiosł Różnych m. st. Warszawy - rozpoczął działalność 1 marca 1950 roku na mocy Zarządzenia Prezydenta m.st. Warszawy z dnia 28.02.1950r.. Pierwsza siedziba Cechu to ul. Jasna 10. Pierwszym Starszym Cechu został kol. Ferdynand Brzeziński. W początkowym okresie Cech zrzeszał członków w zawodach: budowa instrumentów muzycznych, galanterii, parasolnictwa oraz zabawkarstwa.

Po odbudowie Domu Rzemiosła na ul. Miodowej, biuro Cechu zostało przeniesione na ul. Miodową 15, a następnie na ul. Podwale 11.

W 1956 roku Walne Zgromadzenie Członków Cechu wybrało na Starszego Cechu kol. Aleksandra Kuźnickiego. W tej kadencji opracowano statut Cechu, który został prawnie usankcjonowany przez Sąd Państwowy.

Rok 1959 – Cech liczy prawie 500 członków: przybyły nowe branże, nastąpił rozwój szkolenia zawodowego. Ponadto uaktywniono komisje egzaminacyjne przyznające kwalifikacje mistrzowskie i czeladnicze. Został też wybrany nowy zarząd: Starszym Cechu został kol. Jerzy Żyszkowski, sprawujący tę funkcję 10 lat. W tym roku ufundowano sztandar cechowy, który uroczyście poświęcono 25 października 1959 roku w kościele O.O. Kapucynów.

10 listopada 1961r. uchwałą Walnego Zgromadzenia ustanowiono „Komitet Budowy Domu Cechowego” przy ul. Szeroki Dunaj 13 – z przewodniczącym kol. Edmundem Steinbarthem. Akt erekcyjny wmurowano 1 grudnia 1962 roku. Uroczystego otwarcia dokonano 19 października 1963 roku. Dom Cechowy to zbudowany od podstaw i odwzorowany średniowieczny „Dom Kata”. Jest to 3-kondygnacyjna kamienica, stanowiąca łącznik ul. Szeroki Dunaj z bramą prowadzącą poprzez mury obronne i fosę do ul. Podwale. Obiekt powstał przy pomocy środków finansowych i wkładzie pracy rzemieślników naszego Cechu.

W latach 1968 – 1971 nawiązano kontakty międzynarodowe z europejskimi organizacjami rzemieślniczymi. Zaowocowało to wzrostem dynamiki eksportu i wymianą doświadczeń zawodowych. Funkcję Starszego Cechu sprawował kol. Wacław Szabłowski, czynnie udzielając się do 2004 roku w pracach Zarządu Cechu. W 2003 roku kol. Wacław Szabłowski obchodził w Domu Cechowym swój jubileusz 100-lecia urodzin.

Od roku 1971 na skutek ogólnokrajowych zmian gospodarczych, rozpoczyna się okres zwiększonego napływu rzemieślników i branż do naszego Cechu. W szczytowych okresach Cech zrzeszał ponad 3400 członków. W tym czasie funkcje Starszego Cechu (do 1974r.) pełnił kol. Henryk Grzonkowski, a następnie kol. Henryk Rozpara, kontynuator branży szczotkarskiej, której tradycje cechowe w Warszawie sięgają XIX wieku. Kol. Henryk Rozpara pełnił jednocześnie funkcję Prezesa Związku Rzemiosła Polskiego oraz był posłem na Sejm dwóch kadencji.

Przez cały okres swego istnienia Cech Rzemiosł Różnych m.st. Warszawy włączał się do wielu akcji społecznych i charytatywnych, poprzez wkład pracy i wsparcie finansowe swych członków.

Obecnie Cech - od 1993 roku - pod przewodnictwem Starszego Cechu kol. Bogdana Stankiewicza, kontynuuje swoją działalność określoną statutem. W szczególności Cech występuje z inicjatywami uzyskiwania uprawnień mistrzowskich w wybranych branżach, reprezentuje i bierze udział w pracach nadrzędnych organizacji rzemieślniczych. Jednocześnie podtrzymuje dawne tradycje, uczestnicząc w wielu uroczystościach państwowych i kościelnych.

 opracował: Witold Bartczak